Algemene Beschouwingen Begroting 2019 November 2018
Vz. “ Ik geloof dat de 21e eeuw de
belangrijkste eeuw kan worden in de menselijke geschiedenis. Of deze visie nu
realistisch is of niet, het kan geen kwaad om ons daarvoor in te spannen”.
Aldus een quote van de Dalai Lama. Inderdaad kan deze eeuw wel eens
cruciaal worden voor het voortbestaan
van de nog steeds uitdijende en fossiele energie-slurpende mensheid. De
versnellende pas waarmee het klimaat zich lijkt te verwarmen, met alle gevolgen
van dien, zou de mensheid wel eens als hoofdveroorzaker kunnen worden
aangemerkt. Eigenlijk was het dan ook niet opvallend dat bij alle partijen,
hier vertegenwoordigd, het klimaat hoog op de agenda stond bij de
coalitiebesprekingen, die we dit voorjaar hebben meegemaakt. We hebben al dat
sommige huizen “onder water” staan en we moeten oppassen dat straks onze graven
datzelfde letterlijke lot ondergaan door de zeespiegelstijging. Reeds bij de
Algemene Beschouwingen van 2008 heeft de VVD hiervoor aandacht gevraagd, en
verzocht om het Klimaat hoog op de agenda te plaatsen. Ook toen heeft de VVD reeds
aandacht gevraagd voor duurzame energie opwekking en om energie-neutraal te worden. Tien jaar verder
VZ en kijk om ons heen , HOE VER zijn we nu? De VVD kijkt dan ook met
belangstelling uit naar het “Ambitie-document KLIMAAT “ dat het college VOOR
2019 de raad heeft toegezegd. “Net lulle mar poetse“!!!!!
VZ. We willen en kunnen er niet omheen om toch
ook nog iets over de rol van “MIENSKIP“ te zeggen. Velen in deze raad zien het
belang van de veranderende rol van de Mienskip. De PvdA haan kraait er tenminste
in bijna elke raadsvergadering over. Maar de afstand tussen de burger en de politiek
lijkt groter te worden. Herkenbaarheid , Vertrouwen en Integriteit zijn de
hoofdthema’s in dit vraagstuk. Is de huidige polarisatie in de politiek en de
verspreiding van nepnieuws en de macht van de social media niet de knagende
duivel aan de wortels van ons DEMOCRATISCH BESTEL? Het vraagt nieuwe antwoorden
om de huidige democratie weerstand te laten bieden tegen dictatoriale krachten.
VZ. Gemeentepolitiek staat in ons bestel het
dichtst bij de Mienskip. Wij, hier, moeten
er toch in kunnen slagen om de moderne rol van de Mienskip handen en voeten te
geven? Terecht wees U al een paar keer op initiatieven in Tijnje en Jonkerslân,
daar is het goed gelukt. Kenmerkend is de belangrijke rol van de Mienskip in
deze dorpen en de voortvarendheid waarmee de Mienskip het project heeft
opgepakt. Het is daarom onbegrijpelijk dat dit college de rol van de Mienskip
in Gorredijk gewoonweg negeert. Bespreekbare ideeën uit de Mienskip over de
nieuwe SKANS zijn gewoon weg gewuifd. Slechts één persoon, woonachtig 40 km
buiten Gorredijk, bepaald op dit moment wat en hoe de nieuwe SKANS wordt. Te
gek voor woorden! Veertienhonderd handtekeningen uit de MIENSKIP tellen nu even
niet mee, evenals de oproep van de toen nog oppositie partij PvdA om de
Mienskip weer te laten vertegenwoordigen in het structuren van de SKANS.
VZ, Grote projecten duren in Opsterland erg
lang, VEEL TE LANG. Het PHK en nu nog het project MFA De Skans\BHS\Trimbeets en Sportconcentratie Kortezwaag, zijn
duidelijke voorbeelden. In zo’n lang traject veranderen de omstandigheden
voortdurend door de factor tijd. Bij nieuwe initiatieven moet er een strak
tijdspad komen waar Start en Oplevering, rekening houdend met wettelijke
termijnen binnen twee jaar zijn gerealiseerd. Zo niet dan moet het project
worden opgeknipt. Vooraf dient vast te staan dat de rol van de Mienskip leidend
moet zijn.
VZ. In de tien jaar dat ik in deze raad
zitting heb, waren vele jaren die zich kenmerkten door forse bezuinigingen als
gevolg van een lange financiële en economische crisis. Gelukkig is het tij de
laatste jaren gekeerd en draait de economie in Nederland voorspoedig met als
gevolg veel werkgelegenheid en het Rijk heeft weer een batig saldo. Op veel
lijstjes staat Nederland bij de top vijf landen op welk gebied dan ook. Het welvaart
en welzijn niveau is hoog en dat zal ook zo moeten blijven. De energietransitie
en het duurzaamheidsstreven zal nog veel innovatieve energie kosten. Op grote en
kleine schaal en ook op lokaal niveau. Om dat te enthousiasmeren wil de VVD een
vierjaarlijkse duurzame innovatie-prijs uit loven.
VZ. Terecht wordt er in Zuid Oost Fryslân
geageerd tegen het stempel van KRIMP-regio. Afgezien van de lokale expansie van
een aantal zuivelbedrijven blijven echter grote werkgelegenheidsbedrijven in de
Randstad bij Schiphol en bij de grote zeehavens zitten. Dit heeft blijvend een
aanzuigende werking van jonge mensen uit onze regio ( Het Noorden) naar de
Randstad. De VVD-fractie pleit voor een
hernieuwde lobby voor de aanleg van een Hoge Snelheids Lijn (HSL) via Groningen,
Drachten, Heerenveen, Emmeloord, Lelystad naar Amsterdam en zal middels een
motie het college oproepen daar werk van te maken bij buurgemeenten en
provincies. De grote voordelen zijn dat mensen op een duurzame manier naar hun
werk kunnen en hier kunnen blijven wonen. Het voorkomt verdere dichtslibbing
van ons wegennet. En een nieuwe HSLijn ontlast het steeds voller wordend
spoornet.
VZ. De VVD wil ook weer aandacht vragen voor onze
wegen. Elk jaar weer zijn er gedurende de winterperiode veel wegen met slechte
bermen met veel kuilen. Gevaarlijk voor fietsers en ander verkeer. Wij stellen
dan ook voor dat het college met een meerjarig plan komt om de meest
noodzakelijke wegen te voorzien van graskeien of ribbelstroken.
Iets anders VZ maar heeft wel met de bermen te
maken is het feit dat de gemeente niet meer ‘nietschouwplichtige sloten’ in de
herfst is gaan hekkelen, hetgeen ten koste gaat van de waterbuffercapaciteit. Aantoonbaar is gebleken uit weerstatistieken
dat de laatste 50 jaar de kans op te droge zomers fors toe neemt. De zomer van
dit jaar bevestigd dit beeld. Steeds vaker wordt dan ook de term droogte-beleid
gehoord om de flora en fauna tijdens een droogteperiode te kunnen voorzien
van water. Dat vraagt dat alle
mogelijkheden van waterbuffer van sloten en vijvers maximaal moeten worden
benut en dat geldt ook in tijden van extreme neerslag. Tevens kan de maatregel de biodiversiteit in
stand houden. Daarom zal de VVD in een motie straks oproepen om de
nietschouwplichtige sloten weer op te nemen in het nieuw beeldkwaliteitsplan
bermen.
VZ, de beschikbaarheid van woningen is
onvoldoende. Dit is niet een landelijk iets wat zich alleen afspeelt in de
grote steden in de randstad. Nee, ook in onze eigen dorpen in de gemeenten is
het voor starters, doorgroeiers en ouderen momenteel erg lastig om een woning
te vinden die past bij hun levensstijl en behoeften. We vinden het daarom
jammer dat het College hier in de begroting niet meer aandacht aan besteed. Ja,
er is een woonvisie, en in het coalitie akkoord en de begroting staat dat er
opnieuw gekeken gaat worden of deze nog voldoende actueel is. Maar levert dat
extra woningen op voor onze jongeren in bijvoorbeeld Bakkeveen die graag in
onze eigen gemeente willen blijven wonen? We vinden dat het college hier meer
ambitie in moet tonen en daarom ook moet kijken naar andere, innovatievere
woonvormen. We vinden als VVD de ‘Tiny Houses’
een goede aanvulling op het huidige woningbestand, doordat zij
betaalbaar, flexibel en duurzaam zijn. Deze mogelijkheid mag ons inziens niet
worden beperkt door wet- en regelgeving en moet wat ons betreft actief door het
College worden onderzocht. Om het College hierin aan te sporen dienen we
hiervoor een motie in.
VZ. Het nieuw college heeft in het
Coalitieakkoord en nu bij de Begroting ’19 melding gemaakt van het voornemen om
te onderzoeken of een Sportbedrijf, met wellicht ook nog een relatie met de
dorpshuizen, en in navolging van Smallingerland, ook geschikt zou zijn voor
Opsterland. Op voorhand is de VVD niet enthousiast op deze
centralistisch ideeën. Laat verantwoordelijkheden van beheer een
onderhoud zo mogelijk bij de desbetreffende verenigingen en dorpen. “Right to
Challenge”, dorpsbudgetten, ‘vertrouwen op de kracht van de dorpen’ , zo maar
een paar kreten uit het PvdA Coalitieakkoord, die een onderzoek naar een
Sportbedrijf in Opsterland tegenstijdig maken.
VZ , ik rond af. De VVD-fractie is positief en
ook trots op onze gemeente Opsterland. Over haar Landschap over haar Dorpen en
haar Inwoners. De snelle tijd waarin we leven en haar steeds nieuwe vraagstukken
die we moeten oplossen, om te overleven om een leefbare wereld-gemeente te
creëren voor onze kinderen en kleinkinderen. Om te eindigen met de woorden van Dalai
Lama: ”het kan geen kwaad om ons daar voor in te spannen”. VZ en dat doen we
graag !
Namens de VVD-fractie
Wanda Geertsma
Fractievoorzitter Hielke de Vries